Вистинското значење на храната како да се заборави во модерното време на живеење. Но јас не мислам дека тоа настана поради начинот на живеење, туку по вина на човекот. Самите избравме да јадеме еднолична храна.
Самите се откажавме од мирисот на свежо печено тесто низ целиот стан (и ќе мириса цел ден) и да се гориме од жешките кифли (топлото не чинело за стомакот) за да јадеме ладно и полно со адитиви. Токму тоа загрижува, што заборавајќи го здравиот, волшебен, исконски вкус на храната, го прифативме овој денешниот за замена. Дури и на тие што се интересираа за гастрономијата им се лепеше етикета – не се ин.
Пандемијата малку го измени тој поглед (единственото позитивно). Дури и прочитав дека како антистрес терапија во овие не-времиња се сметало консумирањето на добра храна. Навистина, уживањето во храната како да се зголеми. Така луѓето се потсетија на важноста на домашната подготовка, на убавините од семејната трпеза, на заборавените вкусови, на магијата од исмешаните вкусови, мириси, задоволства.
Храната никако не треба да се сфаќа само како Food. Спојувајќи го со Slow (не само зборот), односно ако е тоа Slow Food, таа добива вистинска димензија. Односно, консумирањето на вистински одбраната, приготвувајќи на правилен начин и уживајќи во заедничките бенефити со многумина (драги луѓе, производители и други чинители на нашето опкружување), таа е многу повеќе од – само Food. Taka, преку еден мултидисциплинарен пристап, таа станува здравје, култура, екологија, традиција, достоинство, правичност. Станува Slow Food.
Да дозволиме Slow Food да ни овозможи убавини за сите сетила, задоволство, уживање, придобивки како на пр….
Готвејќи може да се ужива, неплашејќи се од нередот во кујната. Експериментот секогаш не оди по глатка линија, но секогаш дава резултат. Поставувањето на целите и познавањето на бенефитите, ќе ја зголеми активноста. И на крај, магијата од готвење ќе се претвори во ефект – здравје, енергија, задоволство па и знаење (за зачини, вкусови, време на подготовка и сл).
Не ослободува од стресот дека сме изеле малку повеќе, измамени од волшебството на мириси и вкусови. Па тоа е вистинска храна, тоа би било здраво за нашиот ум и тело (сепак, да не се заборави на количината, зошто пак ќе го бараме виновникот за вишокот килограми).
Кога се јаде, барем да се јаде слоуфооод….Да го направиме здраво, да ги искористиме сите хранливи состојки максимално, да ги искористиме сезонските производи, да го осетиме богатството на мириси.
Чувствуваме и задоволството од правилно искористување на производите кои се грижливо бирани на пазарот (уживајќи во разговорот со локалните продавачи).
Да придонесеме и некој друг да ужива во убавата трпеза (со заработката од произведено и продаденото).
Да дознаат и другите за квалитетот на нашиот локлен производ!
Да уживаме во мирисот на свежо приготвена храна!
Да уживаме со чаша (а и повеќе) домашно вино, правејќи планови за идни гозби!
Да се дружиме со Slow Food!
Затоа, предлагам еден многу едноставен рецепт, согласно со поствелигденската трпеза, но и пролетна, кога на пазарот се присутни бројни намирници. Сите заедно, приготвени на еден многу едноставен начин нудат извонреден вкус. Но, истовремено тоа е најздравиот начин на подготовка на храната, затоа што месото се пече во сопствената маст, заедно со зеленчукот. На тој начин имаме и здрав прилог. Зачините само го надополнуваат вкусот, не одземајќи го приматот на вкусното месо.
Рецепт: Јагнешко бутче на мој начин
Потребно:
- 2-3 kg Јагнешко бутче
- 1-2 kg излупени компири (овде се малку засечени вертикално, но не мора)
- 0,25 -0,5 kg печурки
- ½ kg млад лук
- Рузмарин, сол, мелен црн пипер
- Бело вино и вода
*Сите намирници можат да се употребуваат во посакувана количина. Исто така и зачините.
*Овој рецепт е подеднакво добар доколку наместо млад, се употреби и стар лук.
Подготовка:
- Го чистиме а потоа сецкаме младиот лук на мали парченца. Еден дел од парчињата мешаме со 1 лажиче сол и црн бибер. Правиме засеци во месото и во секој ставаме по едно парченце лук заедно со солта и биберот.
- Компирите соодветно ги припремаме.
- Го ставаме бутчето во садот за пoдоготовка. Околу него ги распоредуваме компирите, печурките и парчињата млад лук. Посолуваме и наросуваме со рузмарин (може и цели гранчиња). Го додаваме и другиот дел парчињата лук.
- Во садот додаваме подеднакви делови бело воно и вода –на пр. по 1 чаша. Течноста треба да биде некаде 1/3 од висината на месото. Доколку во текот на подготовката течноста испари, а месото не е готово, може да се додаде уште малку.
- Се покрива тавата со соодветен капак. Треба да биде добро затворена и да не се дозволува да испарува течноста.
- Потребно е околу 2-3 саати на умерен оган да се пече. Може во текот на подготовката да се провери, но внимателно со пареата при отворање на капакот!
- Така, пареата циркулира во садот овозможувајќи му на месото да се свари. Но, истовремено се создава и кора. Месото самото испушта маст, па всушност тоа ем се вари, ем се пече. Навистина е така!
Уживајте!!!
Автор на текст: Билјана Гвероска, доктор на земјоделски науки, член на Слоу Фуд Прилеп